ΤΟ ΠΥΡΓΙ
ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΜΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΕΡ: Τι σας ώθησε να επιλέξετε το Πυργί σαν ένα μέρος για τις έρευνες σας και ποιο είναι το αντικείμενο αυτών των ερευνών;

ΑΠ: Η προκείμενη έρευνα ανήκει στο χώρο της κοινωνικής ανθρωπολογίας και αποτελεί ένα μέρος που εντάσσεται σε μια ευρύτερη μελέτη του πολιτισμικού χώρου της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Ο συγκεκριμένος τίτλος της έρευνας αυτής είναι "Μητρογραμικές στιγμές σε κοινωνίες της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου".
Ο ίδιος τίτλος είναι δηλωτικός του γιατί και πως συμπεριλήφθηκε το Πυργί σαν παράδειγμα εμπειρικό της εν λόγω εργασίας. Είναι γνωστό τόσο από την παράδοση, όσο κι από την προυπάρχουσα βιβλιογραφία η ιδιόρυθμη θέση της γυναίκας στη Χίο, γεγονός που περιγράφεται από όλους σχεδόν τους ξένους περιηγητές, καθώς επίσης και από πολλούς Έλληνες, που άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο αναφέρονται ενδεικτικά στον καθοριστικό κοινωνικό ρόλο της γυναίκας, παλιότερα σ' όλη σχεδόν τη χιώτικη παράδοση, σήμερα όμως σαν μια στιγμή μόνο που επιζεί -κι αυτό είναι όντως παράξενο και ιδιαίτερο- στην Πυργούσικη κοινότητα. Ήδη από τους Έλληνες ο Ψυχάρης ("Το ταξίδι μου") ο Θεοτοκάς, ο Λεκατσάς κι ο Φωτιάδης -απ' όσο ξέρω- ασχολήθηκαν με το προκείμενο θέμα.

ΕΡ: Ποια είναι αναλυτικότερα τα στοιχεία εκείνα που δίνουν στο Πυργί μια ιδιαιτερότητα μέσα στο χώρο της Χίου, αλλά και στον ευρύτερο Ελλαδικό;

ΑΠ: Τρία είναι τα βασικά χαρακτηριστικά που θεμελιώνουν την ιδιαιτερότητα και την πολιτισμική αυτονομία των Πυργούσων της Χίου. Η γνωστή διάφορη λαλιά του -το γλωσσικό Πυργούσικο ιδίωμα-, η τεχνοτροπία των "ξυστών", και η ιδιαίτερη θέση της γυναίκας αναφορικά και σε σύγκριση με άλλες παραδοσιακές κοινωνίες της Ελλάδας. Δεν θα αναλύσουμε "στενά" γλωσσολογικά ούτε θα εξηγήσουμε την προέλευση της Πυργούσικης λαλιάς -εξάλλου αυτό είναι ιδιαίτερο πρόβλημα της Γλωσσολογίας και όχι της κοινωνικής Ανθρωπολογίας- ούτε επίσης θα επεκταθούμε στο πως οι Πυργούσοι ανακάλυψαν τα "ξυστά", αφού κύριο έργο μας είναι η τρίτη διάσταση -καθαρά κοινωνιολογική και ανθρωπολογική- το "πως" δηλαδή οι γυναίκες μετέχουν και καθορίζουν την ιδιαίτερη εκείνη διαδικασία του κοινωνικού σχηματισμού που δίνει στο Πυργί μια εντελώς διάφορη πολιτισμική ταυτότητα και μέσα στο χώρο της Χίου αλλά και στον ευρύτερο Ελλαδικό.
Η μεθοδολογική προσέγγιση ανήκει στο χώρο της φαινομενολογικής κοινωνιολογίας και της εθνομεθοδολογίας. Η σημαντικότητα της έγκειται στο "πως ένα συγκεκριμένο παράδειγμα είναι αρκετό για να αναδείξει την πολυσημία της κοινωνικής διαδικασίας".

ΕΡ: Ποια είναι κατά τη γνώμη σας η σύγχρονη πολιτική και κοινωνική δυναμική του χώρου, όπως εκφράζεται στην καθημερινή συμπεριφορά των κατοίκων;

ΑΠ: H σύγχρονη πολιτισμική, πολιτική και κοινωνική συμπεριφορά των Πυργούσων είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική, αφού δηλώνει-σε πείσμα των καιρών-τη συνειδητότητα μιας χωριστής ταυτότητας τέλος πάντων, πολύ συχνά άκουγα τους Χιώτες να λένε: "αυτοί είναι Πυργούσοι" και τους Πυργούσους να υπογραμμίζουν το χώρο τους.

Από την συνέντευξη που έδωσε ο Εθνολόγος-ερευνητής Νώε Παρλαβάντζας κατά το διάστημα της παραμονής του στο Πυργί (Αύγουστος-Οκτώβρης '83) από την τοπική εφημερίδα "Χιακά επίκαιρα" στις 10.11.83. Κρατήθηκε η ορθογραφία και η σύνταξη του πρωτοτύπου.
© 2005 ΤΟ ΠΥΡΓΙ ΤΗΣ ΧΙΟΥ Created by: George Toumpos and Giannis Kampas     web master: K.Theotokas