ΤΟ ΠΥΡΓΙ
PERNOT
...
Το απόγεμα, η δημόσια πλατεία ξαναζωντανεύει. Οι γέροι καπνίζουν το ναργιλέ τους στο μπαλκόνι του καφενείου, οι γυναίκες κάθονται σταυροπόδι μπροστά στις πόρτες και, στο μάκρος των σπιτιών, πάνω στα πέτρινα πεζούλια, κάθονται τα κορίτσια στολισμένα με τα ωραιότερά τους κοσμήματα. Τα παλικάρια, λουλούδι στ' αυτί, ξεμπουκάρουν από τους γειτονικούς δρόμους, τραγουδώντας τραγούδια της αγάπης. Κλείνουν τα κορίτσια σ' ένα ημικύκλιο. Αυτά ακούν ακίνητα, τα μάτια χαμηλωμένα, και στοχάζονται σιωπηλά και τη φωνή των τραγουδιστών και αυτά που τους λένε.
...
Τα δίστιχα της αγάπης τραγουδιούνται το βράδυ, στα δρομάκια του χωριού ή τις σχόλες (αργίες), και συνοδεύουν το χορό. Είναι, μαζί με κάποια χειροσφιξίματα, ο μόνος τρόπος να περιποιηθεί ο ερωμένος την ερωμένη του. Όμως καθώς στο Πυργί, ύστερ' από το σεισμό, δε χορεύουν πια στην δημόσια πλατεία, ένα περισσότερο, αν ένας ξένος δεν το ζητά επίμονα, και δεν συγχωρούν προηγουμένως την αμαρτία, παρά αφού δώσουν μια τουρκική λίρα για την Παναγιά (Η Παρθένος, στο κείμενο: Panaya.), οι νέοι περιορίστηκαν να σχηματίζουν, την Κυριακή, μπροστά στις νέες αυτό το ημικύκλιο που ανέφερα παραπάνω. Σε ποιαν απ' αυτές ιδιαίτερα απευθύνεται το τραγούδι; Μερικοί μυημένοι μόνο το ξέρουν. Το πρόσωπό της δεν την προδίνει υπάρχει ένα ελληνικό δίστιχο που λέει:

Στον άνθρωπο' ναι τρία καλά: 'μορφάδα, καλή γνώμη,
Κι όσα 'χει μέσα στην καρδιά να μην τα φανερώνει.

Εξάλλου, για να παραπλανήσει στα σίγουρα τις κακές γλώσσες, ο εραστής αποφεύγει να τραγουδήσει ο ίδιος. Τότε, τον αντικαθιστούν οι σύντροφοί του (Συνηθίζεται στο Πυργί, οι νέοι και νέες, να διαλέγουν συντρόφους και συντρόφισσες της ηλικίας τους, που δένονται μαζί τους, με μιαν ελεύθερη αδερφοσύνη, και που φορούν, γι' αυτούς πένθος, σε περίπτωση θανάτου.

Aσπρη' σαι σαν τη λεμονιά, κόκκινη σαν το ρούδι (ρόδι)
Ο σύντροφός μου μ' έστειλε για να σου πω τραγούδι.

Από το βιβλίο του Hubert Pernot "Η νήσος Χίος". Κρατήθηκε η ορθογραφία και η σύνταξη του πρωτοτύπου.
© 2005 ΤΟ ΠΥΡΓΙ ΤΗΣ ΧΙΟΥ Created by: George Toumpos and Giannis Kampas     web master: K.Theotokas