ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ - Η ΒΟΛΤΑ

Ανάμεσα στις συνήθειες των κατοίκων του όμορφου Πυργίου που ατόνησαν και τείνουν να εξαφανιστούν υπό την επίδραση του σύγχρονου τρόπου ζωής είναι και η εθιμοτυπική βόλτα, κάτι αντίστοιχο με το νυφοπάζαρο άλλων περιοχών της Ελλάδας.
Η συνήθεια αυτή είχε εξελικτική πορεία στο πέρασμα του χρόνου και μαρτυρούσε αναμφίβολα την έμφυτη κοινωνικότητα των κατοίκων.
Κυρίως όμως συνέβαλε στη συνεύρεση και στην έκφραση του ερωτισμού των νέων της Πυργούσικης κοινωνίας.
Στα πιο παλιά χρόνια ήταν γνωστή με την ονομασία –Πέρασμα- και πραγματώνονταν κατά τις γιορτινές μέρες – σκόλες. Πράγματι επρόκειτο για πέρασμα από κεντρικά σημεία του χωριού όπως ήταν το Λιβάδι (πλατεία) η Πατασά (κεντρικός δρόμος), καθώς και τα σπίτια του κύκλου.
Ο πολυτραγουδισμένος δρόμος της Πατασάς ήταν συνδεδεμένος με τα νειάτα, ξυπνούσε στους γηραιότερους μνήμες. Ένας γέρος Πυργούσης τραγουδούσε κάποτε:

«Μια φορά στην Πατασά επήενα πετώντας,
τώρα μου κόψαν τα φτερά και πάω περπατώντας».

Οι κοπέλες με τις συντρόφισσες τους προσέγγιζαν τα σημεία αυτά, στέκονταν όρθιες ή κάθονταν σε πλακάκια (πεζούλες) ή σε σκαμνιά που έφερναν μαζί τους. Επεδίωκαν την προσοχή, την παρέα, την φιλία, την συνομιλία με τους νέους του χωριού.
Οι κοπέλες με σπίτια στον κύκλο ήταν οι πλέον προσφιλείς για συντρόφισσες αφού διευκόλυναν την πρόσβαση των υπολοίπων στα σημεία αυτά.
Οι νέες με την παρέα τους ξεκινούσαν το Πέρασμα ανιχνευτικά με έντονη την επιθυμία να δούν από μακριά τους εκλεκτούς της καρδιάς τους. Αν δεν τους εντόπιζαν ακουγόταν συχνά η φράση ‘’Άδικα εχάσαμε τη σόλα’’.
Οι χώροι του Λιβαδιού, της Πατασάς γέμιζαν ασφυκτικά με πολύχρωμες φορεσιές και από τα δύο φύλα και αντιλαλούσαν από την τραγουδιστή ντοπιολαλιά. Τα σορουδάκια που κατέφταναν εκεί σχημάτιζαν χαρούμενα πηγαδάκια.
Το φλέρτ γινόταν διακριτικά με κλεφτές ματιές και έξυπνα πειράγματα. Συνήθως οι νέοι κερνούσαν λουκούμια τα κορίτσια από τα γειτονικά καφενεία.
Με το πέρασμα του χρόνου η ερωτική συναλλαγή απέκτησε μεγαλύτερη κινητικότητα. Έτσι γεννήθηκε η βόλτα, ο κυκλικός γύρος με βασικούς σταθμούς την Πατασά, του Ξένου, την Πλατεία. Τον κύκλο αυτό εκτελούσαν πολλές φορές αγόρια και κορίτσια με αντίθετη φορά η κάθε κατηγορία για να διευκολύνεται το συναπάντημα.
Χιλιάδες πειράγματα ανταλάσσονταν θετικά ή αρνητικά με έντονο το ερωτικό στοιχείο. Γίνονταν επίσης συχνά σταματήματα για μικροσυζητήσεις ή για ανάπαυλα. Τελική κατάληξη της βόλτας, ο χώρος της Πλατείας.
Γύρω στον κύκλο σταθμευμένες παρέες μεγαλύτερων σε ηλικία απολάμβαναν τα νειάτα που πηγαινοέρχονταν στολισμένα.
Στους καιρούς εκείνους με τα συντηρητικά ήθη το μάζεμα των νέων σε συγκεκριμένα σημεία εξυπηρετούσε την συνεύρεση, την έκφραση του ερωτικού σκιρτήματος. Είχε μια μυσταγωγία που μόνο όσοι την έζησαν γεύτηκαν την ομορφιά του. Ο έρωτας η φιλία στην πλατωνική της μορφή στους χώρους αυτούς έβρισκαν υγιή εκτόνωση. Αργότερα ένας μικρός κύκλος έγινε το καταφύγιο πολλών μυστικών καρδιάς και αποτέλεσε τις περισσότερες φορές το πρώτο σκαλί ενός γάμου όχι πια από προξενιό μα από προσωπική επιλογή.
Σήμερα η βόλτα αρχίζει να χάνεται στο περιθώριο εξαιτίας των εξελίξεων του καιρού μας. Οι καφετέριες, τα κλάμπ έχουν γίνει οι χώροι συνάντησης των νέων απρόσωποι όμως και προσφέροντας τους άχαρη και ψυχρή επικοινωνία.
 

Το παραπάνω κείμενο συνέγραψε η Πυργούσενα φιλόλογος-εκπαιδευτικός Μαρία Παπλού.